วิธีปลูกมะขามเปรี้ยวยักษ์

เตรียมหลุม

• ปลูกระยะห่าง 10 x 10 เมตร หรือ 5 x 5 วา
• ที่ 1 ไร่ ปลูกได้ 16 ต้น (ปลูกให้ห่างจากริมรั้ว 6 เมตร)
• ขุดหลุมลึก 50 กว้าง 60 ซม. หรือ มากกว่า (ยิ่งกว้าง, ยิ่งลึก, ก็ยิ่งดี รากจะไปได้เร็ว ต้นโตเร็ว)
• ให้รองก้นหลุมด้วยขี้วัว หรือ เศษหญ้า ใบไม้ ปุ๋ยหมัก อะไรก็ได้ เพื่อให้มีปุ๋ยใต้ดิน . ปล่อยน้ำใส่หลุมให้เปียกชุ่มหรือให้ฝนตกใส่หลุมให้เปียกชุ่มเสียก่อน

การปลูก

• ปลูกให้ผ้าทาบอยู่เหนือดิน และปักไม้ค้ำต้นให้แน่นๆ กันลม ใช้เชือกฟาง มัดหลวมๆ รดน้ำให้เปียกฉ่ำหรือปลูกตอนฝนตก เมื่อปลูกได้ 20 วัน ก็ให้แกะผ้าทาบออกและในช่วงแรกๆ ควรใส่ใจเรื่องน้ำหลังจากนั้นค่อยทิ้งช่วง

การใส่ปุ๋ย

• ถ้าปลูกได้ 3 เดือนแล้ว ก็เริ่มใส่ปุ๋ยได้ สูตร 15-15-15 (ประมาณ 1 กำมือ)
• ให้ขุดเป็นวงกลมรอบๆ ต้น ใส่ปุ๋ยแล้วกลบดินทับ พอขึ้นปีที่ 2 ก็ ให้เพิ่มปริมาณปุ๋ยขึ้นป็นต้นละ 1 กระป๋องนม และให้เพิ่มปริมาณขึ้นเรื่อยๆ ตามระยะเวลาอายุของมะขาม
• เมื่อมะขามออกฝักแล้ว ให้ใส่ปุ๋ย 13-13-21 และ ขี้วัว หรือ ขี้ไก่ ก็ได้จะช่วยให้ฝักใหญ่มีน้ำหนักมากขึ้น และให้ใส่ขี้ไก่ ขี้วัว ปุ๋ยหมัก หรือ ขี้ค้างคาว อย่างไหนก็ได้ถ้ามี จะทำให้ลูกดก ลูกใหญ่ ลูกหนา เนื้อเยอะ และลูกมีน้ำหนักมาก ถ้าใส่ก่อนมะขามออกดอกได้ก็ยิ่งดี ตั้งแต่เดือน ม.ค.เป็นต้นไป หรือ ระหว่างที่มะขามกำลังออกดอกก็ได้ จะเป็นการเปิดตาดอกและเร่งให้ออกดอกเยอะลูกใหญ่และมีน้ำหนัก
• มะขามเปรี้ยวชอบที่แจ้งแดดมาก ถ้าปลูกในที่ร่มมะขามจะไม่โตและจะไม่ติดฝัก และถ้ามะขามติดฝักในปีแรกๆ ให้บำรุงรดน้ำใส่ปุ๋ยและเด็ดฝักอ่อนทิ้งเสียบ้างถ้าเราเก็บฝักไว้เยอะเกินไป จะทำให้ต้นโทรม มะขามเมื่อติดฝักแล้ว ต้นก็จะเริ่มโตช้าลงเพราะจะนำอาหารไปเลี้ยงฝักหมด

ระยะเวลาออกลูก / ฝัก

• ถ้าดูแลดี 3 ปี ก็ออกลูก / ติดฝัก แล้ว

การแต่งกิ่ง

• พออายุมะขามได้ 1 ปี 6 เดือน หรือ มีอายุ 2 ปีไปแล้วก็ให้เริ่มแต่งกิ่งได้ โดยตัดกิ่งที่อยู่ต่ำกับพื้นบางกิ่งออกเสียบ้าง ไม่เช่นนั้นเวลาออกลูกจะเข้าก็บยากและฝักจะลากติดอยู่กับพิ้นดิน และให้ตัดกิ่งเล็กๆ น้อยๆ ที่ไม่จำเป็นต่อลำต้นออก เพราะกิ่งเหล่านี้จะดูดน้ำเลี้ยงของลำต้นโตยไม่จำเป็น เหลือไว้แต่กิ่งใหญ่ซึ่งเป็นกิ่งหลักๆ ก็พอ
• พอขึ้นปีที่ 3 ก็ให้ตัดแต่งกิ่งที่มันไม่จำเป็นและกิ่งที่มันทึบออกเสียบ้างเพื่อให้ทรงพุ่มโปร่งและเพื่อให้แสงแดดส่องถึงพื้น จะทำให้ต้นโตเร็วและทรงพุ่มขยายกว้างใหญ่ ฝักจะใด้ดกและใหญ่
• พอขึ้นปีที่ 4 เป็นต้นไป ก็ให้หยุดตัดแต่งกิ่ง หรือเลือกตัดแต่งเฉพาะกิ่งที่เห็นว่าสมควรที่จะตัดออกเท่านั้น ไม่ควรตัดกิ่งฝอยออกหมด เพราะดอกมะขามจะออกตามกิ่งฝอยและปลายกิ่งหลัก

โรคของมะขามเปรี้ยวที่อาจจะเกิด

• เช่น โรคของแมลงรบกวนมากัดกินยอดหรือใบอ่อนบ้างแต่ก็ไม่มาก ส่วนอีกโรคคือโรคราแป้งขาว ก็พบน้อยมากเช่นกัน เราสามารถใช้กำมะถันผงฉีดพ่นช่วงเย็นๆ ประมาณ 1-2 ครั้ง ราแป้งก็จะหายไป แต่ถ้ายังไม่หายก็ตัดกิ่งที่เป็นนั้นแล้วไปทำลายทิ้ง เพื่อป้องกันจะรุกรามไปติดต้นอื่นๆ ต่อไป

การเก็บฝัก

• ให้ใช้กรรไกรแต่งกิ่งไม้ตัดเหนือขั้วประมาณ 1 นิ้ว ให้หลุดออกจากกิ่ง และเมื่อเก็บฝักหมดแล้วก็ให้ใส่ขี้วัว หรือ ขี้ไก่ เพื่อฟื้นฟูและบำรุงต้นไม่ให้โทรม

การตลาด

• ยอด

• ยอดอ่อนของมะขามเปรี้ยว เก็บไปขายในท้องตลาดได้ราคาดี
• สามารถเก็บขายได้ทั้งปี แต่ต้องรดน้ำใส่ปุ๋ยอย่างต่อเนื่อง เก็บขายได้ทุกวัน ยอดอ่อนมะขามโดยปรกติแล้วจะไม่มีคนปลูกเก็บเป็นอาชีพ เพราะมะขามปกติต้นสูงใหญ่ ยอดสั้น น้ำหนักเบา และถ้าเป็นมะขามธรรมชาติก็จะเก็บกินได้ปีละครั้ง
• แต่ถ้าเป็นยอดมะขามยักษ์นั้น ทำต้นให้เตี้ยระดับความสูงที่ 1 เมตร เก็บง่ายแถมยอดยาว น้ำหนักดีเก็บขายได้ทั้งปี เป็นพืชผักที่ได้จากธรรมชาติ ไม่ต้องพึ่งสารเคมี

• ยอดมะขามสามารถนำไปประกอบอาหารได้หลายอย่างเช่นเป็นเครื่องเคียงผักจิ้มของหลนของน้ำพริกต่างๆ ต้มกะทิหัวปลาช่อน ต้มยำยอดมะขามอ่อน แกงคั่วยอดมะขาม ยำปลากระป๋อง แกงส้มยอดมะขาม ฯลฯ

• ฝักอ่อน

• ฝักอ่อนของมะขามทั่วไป จะฝักเล็ก สั้น ไม่ได้น้ำหนัก ปริมาณเปลือก และเนื้อใกล้เคียงกัน พอนำไปตำน้ำพริก จะได้รสเฝื่อนจากเปลือกไปด้วย และสีจะไม่สวยออกน้ำตาลเข้ม
• ถ้าเป็นฝักอ่อนของมะขามยักษ์ ประมาณเนื้ออยู่ที่ 80% ของน้ำหนักฝัก จึงทำให้การนำไปตำน้ำพริกจะได้รสชาติ และความหอมสีสันที่ดีกว่ามะขามธรรมดามากๆ
• ปัจจุบันได้นำไปทำมะขามผง เพื่อนำไปผลิตเป็นซุปมะขามส่งขายต่างประเทศ โดยขั้นตอนจะนำมะขามฝักอ่อนมา สไลด์บางๆ แล้วนำมาอบให้แห้งแล้วบดเป็นผง ก็จะได้มะขามผงแบบ 100% ซึ่งวัตถุดิบตัวนี้ถือเป็นเกรด A
• มะขามอ่อนพันธุ์ยักษ์ สามารถนำมาล้างให้สะอาดแล้วทาน กับน้ำปลาหวาน

• ฝักดิบ

• ตลาดใหญ่ที่สุดที่รับซื้อฝักมะขามดิบ ต.วังบาล อ.หล่มเก่า จ.เพชรบูรณ์

• ขายได้ทั้งฝักที่ปลอกเปลือก และฝักที่ยังไม่ได้ปลอกเปลือก ตลอดถึง ฝักอ่อน (ราคาก็ขึ้นกับท้องตลาด)

• ประโยชน์ของมะขามดิบ คือ ดอง แช่อิ่ม น้ำพริก ฯลฯ

• ฝักแก่

• สำหรับส่งออก บางประเทศสั่งซื้อมะขามเปรี้ยวทั้งฝักแบบเปลือกไม่แตก
• บริษัทต่างประเทศที่ต้องการเนื้อมะขามบริสุทธิ์ 100% เขาจะสั่งมะขามแก่ทั้งฝักแล้วไปปลอกเอง ขั้นตอนนี้ต้องอยู่ในโรงงานที่มีมาตรฐาน และมีความสะอาดสูง 

• มะขามเปียก

• ตลาดมีทุกจังหวัด / ตลาดไท กทม / ต.วังบาล อ.หล่มเก่า จ.เพชรบูรณ์ เป็นต้น

• ตอนนี้กำลังเป็นที่ต้องการของตลาดเป็นอย่างมาก แม้แต่ในประเทศไทยเองบางปียังต้องนำเข้าจาก พม่า ลาว เขมร

• ส่วนประโยชน์ที่เขาจะนำไปใช้ เช่น โรงงานน้ำอัดลม, โค้ก / แป๊บซี่ / สบู่ / ยาสีฟัน / แชมพูสระผม / เครื่องสำอาง / น้ำพริก / เครื่องดื่ม / น้ำจิ้มหลายๆชนิดทั่วโลก / ทำสปาร์ (ขัดผิว) / ทำแกงส้ม / ต้มยำ / ใช้สกัดเป็นกรดที่นำไปใช้ในอุตสาหกรรมทั่วโลก / มะขามแก้ว / กระทิงแดง / ยา / โรงงานฟอกหนัง / สมุนไพร / และอีกจิปาถะ / และมะขามเปรี้ยวยังเป็นที่ต้องการของตลาดต่างประเทศเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะประเทศอเมริกา และ ประเทศแถบตะวันออกกลาง (ราคาก็ขึ้นอยู่กับท้องตลาด)

• เมล็ดมะขาม

• หลายประเทศที่ใช้ตัวนี้ เช่น ญี่ปุ่น นำเมล็ดมะขามมาขัดเป็นสีและบดเป็นผง นำไปเป็นส่วนผสม ทำกาว, แป้ง, แคปซูลยา, ทำสีย้อมผ้า, ทำกาแฟ, และอื่นๆ อีก มากมาย

มะขามเปรี้ยวเป็นไม้ผลที่ปลูกง่าย การดูแลไม่ยุ่งยาก สามารถขึ้นได้ดีในดินแทบทุกชนิด เช่น ดินลูกรัง, ดินดาน, ดินเหนียว, ดินทราย, ดินทีเหมาะสมที่สุดจะเป็นดินร่วนปนทราย, ซึ่งมีการระบายน้ำได้ดี ยกเว้นดินที่ ที่มีน้ำขังนานๆ เป็นเดือนๆ เวลาฝนตกจะทำให้รากเน่าตาย

มะขามเปรี้ยวยักษ์นี้ให้ผลดก ติดฝักง่าย ต้นไม่สูงมาก เป็นทรงพุ่มกิ่งจะขยายออกด้านข้างมีฝักขนาดใหญ่ และมีเนื้อมากกว่ามะขามเปรี้ยวทั่วๆ ไป ถ้าต้นอายุได้ 10 ปีขึ้นไปแล้ว จะให้ผลผลิต (ฝักดิบ) ประมาณต้นละ 1,000 กิโล ขึ้นไป

เนื้อมะขามเปรี้ยวยักษ์เวลาสุกจะเป็นสีแดงน้ำตาลและจะมีรสเปรี้ยวกว่ามะขามบ้านธรรมดาประมาณถึง 2 เท่า อีกทั้งยังออกดอกและติดฝักก่อนมะขามบ้านและสุกก่อนได้เก็บขายในตลาดก่อนอีกด้วย

ไร่มะขามเปรี้ยวยักษ์ ที่ใหญ่ที่สุดในเชียงใหม่และภาคเหนือตอนบนในเวลานี้ บ้านแม่วาก ต.แม่นาจร อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่

สนใจกล้าพันธุ์ติดต่อมาได้ที่ โทร. 088-413-0541, 084-486-2241 (มุ้ย)

เครดิต:

• Link
• Link